Sosyal yaşantıyı belirleyen önemli bir unsur şüphesiz ki gelir durumudur. Ekonomik durum sadece sosyal hayatı etkilemekle kalmayıp gelişimsel süreçlerden eğitime kadar birçok farklı alanda kendini gösterir. Gelir durumlarındaki eşitsizlik toplumda çeşitli sonuçlar doğurur. Yapılan çalışmalar ailelerin gelir seviyeleri ve eğitim durumlarının gelişme çağındaki çocukların beyin büyüklükleri üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar farklı gelir düzeylerine sahip ailelerin çocuklarında beyin gelişimindeki farkları gözlemlemek amacıyla çeşitli bilişsel işlev testleri uyguladılar. Çalışmada IQ ölçümü, okuma ve dil becerileri testleri, idari işlev testleri (örneğin dikkat ve odaklanma) gibi yöntemler kullanıldı. Yüksek gelirli ailelerin çocuklarının bu testlerde daha başarılı olduğu ve bazı önemli beyin bölgelerinin daha büyük olduğu tespit edildi.
Columbia Üniversitesi’nde yapılan araştırmada yaşları 3 ile 20 arasında değişen 1099 bireyin MRI taraması yapıldı. Bu taramalarda beynimizin okuma ve dil becerilerinden sorumlu bölgesi olan serebral korteksin yüzey alanı ölçüldü. Nature Neuroscience dergisinde yayınlanan bu çalışmada amaç serebral korteks yüzeyi ile ailelerin sosyoekonomik durumları arasındaki ilişkiyi ölçmekti. Öncelikle ailelerin eğitim durumu ile bu beyin bölgesi arasındaki ilişki araştırıldı. Çalışmanın sonucunda ebeveynleri lise mezunu olan çocukların serebral korteksi, ebeveynleri üniversite mezunu olan çocuklarınkinden %3 oranında daha küçük olduğu görüldü. Daha sonra ailelerin gelir durumu ile olan bağlantı araştırıldı ve yılda 25,000 dolardan az kazanan ailelerinin çocuklarının serebral kortekslerinin yılda 150,000 dolardan fazla kazanan ailenin çocuklarınkinden %6 oranında küçük olduğu tespit edildi.
Gelir durumu beyin gelişimine olan etkisini birçok şekilde göstermektedir. Örneğin yaşanılan çevre, yeterli ve sağlıklı beslenme ve sağlık hizmetlerine erişim imkanları bireyin sağlığı dolayısıyla da beyin gelişimi üzerinde etkili olmaktadır. Ailelerin gelir ve eğitim durumları dışında genetik ve çevresel etkenler de beyin gelişimi üzerinde etkili olmaktadır. Bu unsurlar araştırıldıkça beyin sağlığı üzerindeki etkileri kavranacak ve daha sağlıklı gelişim süreçleri için yapılması gerekenler anlaşılacaktır.
Yazı: İrem Havle / Kaynak: sciencemag.org
